เสาหลักเมือง...เรื่องของคนตาย

เนื้อเรื่อง

      
เรื่องของเสาหลักเมืองก็เป็นเรื่องแปลกครับ ในขณะที่คนเข้าไปกราบไหว้สักการะนั้น ก็เล่าเรื่องต่อๆ กันมาด้วยว่าเสาหลักเมืองศักดิ์สิทธิ์ เพราะมีคนตายตอนปักเสาคอยปกปักรักษาอยู่ บางตำนานถึงกับใส่รายละเอียดว่ามีการฝังคนเป็นๆ หกคนชื่อ อิน จัน มั่น คง อยู่ ดี ลงไปด้วย จนบางคนเชื่อสนิทและลืมถามว่ามีมูลความจริงทางประวัติศาสตร์หรือไม่

    รองศาสตราจารย์ธงทอง จันทรางศุ ช่วยอธิบายว่า ความเชื่อเรื่องฝังคนทั้งเป็นลงหลุมหลักเมืองเป็นความเชื่อของชาวบ้าน เรื่องนี้จึงไม่มีหลักฐานยืนยัน ตามตำราพระราชพิธีฝังหลุมพระนครที่ได้พรรณนาถึงพิธีการอย่างละเอียดก็ไม่มีตอนใดกล่าวถึงชื่อ อิน จัน มั่น คง อยู่ ดี มีแต่ให้เอาดินจากทิศทั้งสี่มาปั้นเป็นลูกเท่าผลมะตูม สมมติให้เป็นธาตุดิน น้ำ ลม ไฟ ธาตุดินมีคุณให้พระนครบริบูรณ์ เป็นที่ประชุมประชาชน ธาตุน้ำให้คุณแก่กษัตริย์แลเสนาอำมาตย์ให้เจริญอายุ วรรณะ สุขะ พละ ธาตุไฟให้ทหารแกล้วกล้า และธาตุลมให้เจริญสมบัติธนธัญญาหาร จากนั้นจึงโยนก้อนดินลงหลุม พร้อมเชิญแผ่นศิลายันต์ลงหลุม และเชิญหลักตั้งบนแผ่นศิลานั้น ขั้นตอนสุดท้ายคือการอัญเชิญเทวดาเข้าประจำรักษาหลักพระนคร

    พิธีกรรมสำคัญก็มีเพียงเท่านี้เอง ไม่มีตรงไหนระบุถึงการฝังคนทั้งเป็นเลย  ก่อนเชื่ออะไรก็ตาม เราควรไตร่ตรองอย่างมีเหตุผล เพื่อความเป็นสังคมวิทยาศาสตร์ครับ